İSTANBUL (Bursa Kuşu) – İran Meclisi tarafından Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasıyla ilgili alınan karar, global enerji piyasalarını tedirgin etti. Dünya petrol ticaretinin yaklaşık yüzde 25’inin geçtiği bu önemli su yolunun kapanması, petrol fiyatları ve ekonomik dengeleri olumsuz yönde etkileyebilir. İstinye Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Caner Özdurak, bu kararın muhtemel etkilerini analiz etti.
PETROL FİYATLARINDAKİ ARTIŞ BEKLENTİLERİ
Özdurak, Hürmüz Boğazı’nın kapatılması durumunda petrol arzında önemli bir kısıntı olacağını ve fiyatların kısa vadede 120-130 dolar seviyelerine yükselebileceğini ifade etti. “Piyasalardaki endişe ve spekülatif hareketlerin fiyatları yukarı itmesi muhtemel. Ancak, küresel ekonomik durgunluk, alternatif enerji kaynaklarının devreye girmesi ve stratejik rezervler fiyatların orta vadede düşmesine yol açabilir,” şeklinde bilgi verdi. Fiyatların gidişatı, boğazın kapalı kalma süresi ve küresel arz-talep dengesine bağlı olarak belirlenecek.
TÜRKİYE’DEKİ CARİ AÇIK VE ENFLASYON TEHDİDİ
Türkiye’nin enerji ithalatında yüksek oranda bağımlılığı, Hürmüz Boğazı krizinden en fazla etkilenecek alanlar arasında yer alıyor.
Doç. Dr. Caner Özdurak, “Petrol fiyatlarındaki artış Türkiye’nin enerji giderlerini artıracak ve cari açığı daha da derinleştirecek. Türk lirası üzerinde baskılar artabilir ve döviz kurları yükselebilir,” diye uyardı. Enerji maliyetlerindeki artış, üretim ve taşıma maliyetlerini yükselterek enflasyonist baskıları tetikleyebilir. Bu durum, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın (TCMB) enflasyonla mücadele sürecini daha da zorlaştırabilir. Özdurak, TCMB’nin faiz kararlarında temkinli bir “bekle gör” yaklaşımını benimseyebileceğini söyledi.
KÜRESEL EKONOMİDEKİ DALGALAR
Hürmüz Boğazı’nın kapanması, küresel ekonomi üzerinde önemli dalgalanmalara sebep olacak. Özellikle, dünyanın en büyük petrol ithalatçısı konumundaki Çin’in enerji güvenliği için alternatif yollar arama çabasını hızlandırabileceği belirtildi. Ayrıca, İran-İsrail gerilimlerinin gübre piyasalarına da olumsuz etkide bulunduğunu vurguladı. İran’ın üre ve amonyak tesislerini kapatması, küresel üre ihracatının yüzde 40’ını tehdit altına aldı. Mısır’daki üretim kesintileri ve Çin’in gübre ihracatındaki düşüş, gıda fiyatlarında artış baskısını daha da artırmaktadır.
Özdurak, petrol fiyatlarındaki artışın ABD Merkez Bankası’nın (FED) para politikası kararlarını da karmaşık hale getireceğini dile getirdi. “FED’in enflasyonla mücadelesi zorlaşacak ve faiz indirimlerinde daha ihtiyatlı olabilir,” dedi. Küresel ekonomik belirsizlikler ve jeopolitik riskler, ülkelerin enerji politikalarını gözden geçirmesini zorunlu hale getirecek.
Hürmüz Boğazı’nın kapatılması, enerji ithalatına bağımlı ülkeler için ekonomik istikrarı tehdit eden bir durum olarak öne çıkıyor.
Uzmanlar, enerji maliyetlerinde beklenen artışlara karşı acil tedbirlerin alınması gerektiğini vurgulamaktadır. Küresel enerji piyasalarındaki bu gerilim, domino etkisiyle tüm dünyayı etkileyebilir.
Yorumlar kapalı.