PEKİN (Bursa Kuşu) – Yarım yüzyıl önce, Çin ile Avrupa arasındaki ticaret neredeyse yok denecek kadar azdı. Bugün, iki taraf arasındaki ilişkilerin 50. yılı dolayısıyla, sadece bir günde gerçekleştirilen ticaret hacminin, ticaretin ilk başladığı yıl boyunca gerçekleşen toplam hacme eşit olduğu görülmektedir.
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Çin ile Avrupa Birliği arasındaki diplomatik ilişkilerin 50. yılına ulaştığını belirterek, bu ilişkilerin kritik bir tarihsel dönemeçte olduğunu ifade etti. Pekin’deki Büyük Halk Salonu’nda Avrupa Konseyi Başkanı Antonio Costa ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile bir araya gelen Xi, Çin ile AB arasında temel bir çıkar çatışmasının veya jeopolitik bir karşıtlığın bulunmadığını vurguladı.
Xi, “AB’nin bugün karşılaştığı zorlukların kaynağı Çin değildir,” diyerek, Çin-AB ilişkilerinin iş birliği üzerine kurulu olduğunu, farklılıkların ise uzlaşma yoluyla çözülebileceğini dile getirdi. Ayrıca, gelecekteki ilişkilerin daha da güçlenmesi için üç öneride bulundu. Bu öneriler arasında, her iki tarafın da ilişkileri karşılıklı saygı ve işbirliğine dayandırması, anlaşmazlıkları şeffaflıkla yönetmesi ve çok taraflılık ilkesine bağlı kalarak uluslararası düzeni koruması yer aldı.
TİCARET VE YATIRIM
Xi, toplantıda Çin-AB ekonomik ve ticari ilişkilerinin karşılıklı faydaya dayalı ve tamamlayıcı bir yapıda olduğunu belirtti. Bu ilişkilerin, kalkınma yoluyla dinamik bir dengeye ulaşabileceğine dikkat çekti. Çin’in yüksek nitelikli kalkınması ve dışa açılmasının, Çin-AB iş birliği için yeni fırsatlar sunacağını ifade eden Xi, tarafları yeşil ve dijital iş ortaklıklarını güçlendirmeye ve karşılıklı yatırımı artırmaya davet etti.
Çin gümrük makamlarının verilerine göre, 2024 yılında Çin ile AB arasındaki ticaret hacmi, 1975 yılındaki başlangıç seviyesine göre 300 kat artarak 785,8 milyar dolara ulaşacak. Son yıllarda karşılıklı yatırım akışlarındaki düzenli artış ise olumlu bir trende işaret ediyor. Örneğin, Çinli batarya üreticisi CALB, Portekiz’in Sines şehrinde 1.800 kişiye istihdam sağlayacak 2,2 milyar dolarlık bir fabrika inşa etmektedir.
Xi, AB’nin ticaret ve yatırım alanında şeffaf kalacağını, kısıtlayıcı ekonomik araçlardan kaçınacağını ve Çinli firmalara güçlü bir iş ortamı sunacağını umduğunu aktardı. 25. Çin-AB Zirvesi’nde taraflar, ihracat denetimi diyalog mekanizmasının geliştirilmesi, karşılıklı endişeler doğrultusunda iletişim kanallarının etkin kullanımı ve sanayi ile tedarik zincirlerinin istikrarını koruma konularında anlaştılar.
ÇOK TARAFLILIK
Xi, Çin’in AB-Çin ilişkilerini her zaman stratejik ve uzun vadeli bir perspektifle değerlendirdiğini, AB’yi çok kutuplu dünyanın önemli bir unsuru olarak gördüğünü ve Avrupa entegrasyonu ile AB’nin stratejik bağımsızlığını desteklemeye devam ettiğini dile getirdi. Ayrıca, iki tarafın da üçüncü tarafların etkisinde kalmadan ilişkilerini sürdürmesi gerektiğini belirterek, stratejik iletişimi derinleştirme ve karşılıklı güveni artırma çağrısında bulundu.
Eski Avrupa Ticaret Komisyonu Üyesi Pascal Lamy, CGTN’ye verdiği demeçte, Çin ile AB’nin aralarındaki farklılıklara rağmen çok taraflılığı savunma, iklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik ve okyanusların korunması gibi ortak küresel sorunlarda iş birliği yapma noktasında önemli ortak paydalar bulduğunu ifade etti.
Zirvenin ardından yayımlanan iklim değişikliği konulu ortak sonuç bildirgesinde, Çin ve AB liderleri, iklim sorunuyla mücadele ve yeşil kalkınmayı teşvik etme konusunda kararlılıklarını yinelediler. Xi, her iki tarafın da çok taraflılık, şeffaflık ve iş birliği konularında yapıcı birer güç olduğunu belirterek, küresel istikrarı artırma ve belirsizlikleri azaltma amacıyla iş birliğine davet etti.